BOEi geeft betekenisvolle plekken opnieuw betekenis
Het herbestemmen van industrieel, agrarisch en religieus erfgoed is door non-profitorganisatie BOEi sinds 1995 op de kaart gezet, door meer dan 500 leegstaande gebouwen en gebieden nieuw leven in te blazen. Alle gebouwen die we de komende decennia nodig hebben, staan er feitelijk al. Door gebouwen een nieuw leven te geven, besparen we grondstoffen en energie.
Monumenten alleen maar kopen en restaureren is niet voldoende; het gaat erom betekenisvolle plekken nieuwe betekenis te geven en de verhalen te behouden voor de toekomst. Als Professionele Organisatie voor Monumentenbehoud (POM) brengen we publiek en privaat samen. BOEi restaureert, ontwikkelt, adviseert en beheert, ook voor talloze andere bedrijven, overheden en eigenaars.
Meer weten over de werkwijze en meerwaarde van BOEi? Lees hier het cahier ‘de Meerwaarde van Herbestemmen’
Ontstaan van BOEi
De inspiratie voor de gedreven organisatie achter BOEi bloeide op in de jaren negentig van de vorige eeuw. De interesse en waardering voor het industrieel erfgoed van Nederland namen in die dagen eindelijk toe. Dat was mede te danken aan de Rijksdienst voor de Monumentenzorg, die in 1995 al het industrieel erfgoed zorgvuldig in kaart had gebracht. Het daaropvolgende jaar werd zelfs uitgeroepen tot Jaar van het Industrieel Erfgoed.
Hiermee ontstond ook de behoefte om op een professionele manier dit erfgoed te behouden en te ontwikkelen. In een samenwerking tussen enkele marktpartijen en de Provincie Noord-Holland werd de Nationale Maatschappij tot Behoud, Ontwikkeling en Exploitatie van Industrieel Erfgoed opgericht, aanvankelijk nog afgekort tot BOEie. Een waardevolle bundeling van kennis en expertise, die door de overheid beloond werd met fiscale vrijstellingen om dit bijzondere werk te steunen.
Restaureren én herbestemmen van erfgoed
In de jaren voor de oprichting van BOEi was de kijk op Nederlandse monumenten nog zeer conservatief. De visie was vooral gericht op behoud, waarbij restauratie van de monumenten uiteraard een belangrijke rol speelde. Monumenten hoorden geen ander doel te dienen dan hun oorspronkelijke bestemming, met als gevolg dat veel historische panden leegstonden en langzaam in verval raakten.
BOEi zag juist de verfrissende mogelijkheid om deze bijzondere monumenten nieuw leven in te blazen. Met de herbestemming van industrieel erfgoed moest het mogelijk zijn om monumenten een nieuw leven te geven, met een waardevolle plaats in de samenleving. Exploitatie op basis van zelfredzaamheid zou hierin een belangrijke sleutelrol gaan spelen. Een blik naar de toekomst, maar met respect voor het verleden.
Een belangrijke pioniersrol
Met die visie ontwikkelde BOEi zich tot een pionier op het gebied van restauratie en herbestemming van cultureel erfgoed. De organisatie wil leegstaand erfgoed een blijvende plek en functie in de maatschappij bieden, of dat nu om een oud fabrieksgebouw, een kazerne, een kerk of een boerderij gaat. Het behoud van het cultuurhistorische karakter is daarbij een eerste uitgangspunt. De verhalen die de gebouwen met zich meedragen zijn daarbij echter minstens zo belangrijk.
De bijzondere verhalen van mensen die in de industrie of landbouw werkten of zich met geloof en zingeving bezighielden blijven zo samen met de gebouwen bewaard voor de toekomst. Maar door herbestemming van monumenten ontstaat er bovendien ruimte voor nieuwe hoofdstukken in het bestaan van een gebouw. Zo blijft het gebouw niet alleen in fysieke zin voortbestaan, maar leeft ook het eigen karakter voort. Een innovatieve rol op het gebied van duurzaamheid past goed bij monumentenzorg en is ook de troef van de relatief kleine sector. Bij restauraties en herbestemmingen door BOEi wordt rekening gehouden met vele aspecten: energie, milieu, gezondheid, gebruikskwaliteit en toekomstwaarde.
Groei naar agrarisch en religieus erfgoed
De rol van BOEi ontsteeg in de loop der jaren het speelveld van het industrieel erfgoed. Er werden nieuwe activiteiten ontplooid op het gebied van agrarisch erfgoed en religieus erfgoed. Die werden aanvankelijk ondergebracht in afzonderlijke dochterondernemingen, maar zijn sinds een statutenwijziging in 2015 geïntegreerd. De naam is daarbij gewijzigd in Nationale Maatschappij tot Restaureren & Herbestemmen van Cultureel Erfgoed B.V., waarbij het sterke merk BOEi als handelsnaam wordt voortgedragen.
Missie
De nieuwe missie voor 2022 – 2026 is om onze fascinatie voor betekenisvolle plekken te delen, door het doorgeven van haar verhalen en het voor iedereen beleefbaar maken door er maatschappelijke betekenis aan te geven.
Wil je weten hoe deze missie zich vertaalt naar de praktijk, dan kun je hier verder lezen over de werkwijze van BOEi.
Visie
BOEi is een ondernemende organisatie zonder winstoogmerk en heeft de ambitie een oplossing te vinden voor het maatschappelijke vraagstuk van het leegkomende erfgoed. De motivatie hiervoor begint bij de liefde voor het Nederlandse erfgoed, die BOEi deelt met een groot deel van de Nederlandse bevolking.
Het Nederlands erfgoed verrijkt het leven in zowel de stad als op het platteland en geeft de omgeving een unieke sfeer. Onze monumenten zijn dan ook verstilde herinneringen die weer tot leven komen en verhalen doorgeven. Bijzondere elementen die raken aan de emoties van burgers en voorzien in een behoefte aan historische kennis en identiteit. Alleen plekken waarin nieuw leven geblazen wordt hebben toekomst. Het vinden van nieuwe gebruikers, waardoor een herbestemming gedragen door maatschappelijke meerwaarde ook financieel haalbaar kan worden, is daarbij cruciaal. Daarbij leidt het realiseren van en communiceren over inspirerende voorbeelden tot navolging.
Meer weten over onze restauratiefilosofie? Klik hier.
Visie op kwaliteitsborging en kwaliteitsbevordering cultureel erfgoed
Voor BOEi is het hanteren van een hoge standaard van kwaliteit sinds haar oprichting leidraad geweest bij haar handelen. In 2013 is deze al jarenlang bestaande situatie erkend door de rijksoverheid met het toekennen van de POM-status aan BOEi. Sindsdien hebben BOEi en de omgeving waarin zij opereert niet stil gestaan. BOEi heeft in een document haar huidige visie op kwaliteit en kwaliteitsborging weergegeven. Dit document vervangt en bundelt daarmee eerdere beschrijvingen op dit vlak.
Lees hier het visiedocument Kwaliteitsborging en bevordering door BOEi 2024
Governance Code Cultuur
Cultureel erfgoed is onlosmakelijk verbonden met onze samenleving. Het spreekt dan ook voor zich dat het restaureren en herbestemmen van monumenten gepaard gaat met een grote verantwoordelijkheid naar diezelfde samenleving. Omdat BOEi het belangrijk vindt die verantwoordelijkheid op een open en transparante manier uit te dragen wordt er gewerkt volgens de Governance Code Cultuur. Lees hier meer over de Governance Code Cultuur.
Gedragscode
BOEi streeft ernaar een inclusieve organisatie te zijn. BOEi wil een positieve, veilige werkomgeving bieden, waar iedereen zich veilig voelt en met respect behandeld wordt. We letten op elkaar en we zorgen samen voor een prettig en veilige omgeving. In onze gedragscode lees je hoe wij hier invulling aan geven.
Financiële ondersteuning en aandeelhouders
Op het gebied van fondsenwerving wordt BOEi gesteund door de Vrienden van BOEi, een officiële ANBI (Algemeen Nut Beogende Instelling). Deze houdt zich dus niet bezig met de daadwerkelijke activiteiten op het gebied van herbestemmen en restaureren van monumenten, maar richt zich vooral op ondersteunende activiteiten zoals het werven van fondsen.
BOEi heeft als één van de eerste organisaties in Nederland de status Professionele Organisatie voor Monumentenbehoud verworven. Een organisatie met de POM-status profiteert van vereenvoudigde subsidieaanvragen voor de restauratie en herbestemming van monumenten. Het aantal aanvragen voor subsidies is vaak groter dan de beschikbare middelen, maar organisaties met de POM-status krijgen in die gevallen voorrang bij het toekennen van de subsidies. Deze subsidies zijn van groot belang voor het behoud en de ontwikkeling van cultureel erfgoed in Nederland. Meer informatie over POM leest u hier.
Daarnaast ontvangt BOEi jaarlijks financiële steun van de VriendenLoterij en incidenteel van andere fondsen zoals het VSB Fonds. Tot slot kent BOEi de volgende aandeelhouders:
Deze aandeelhouders ontvangen geen dividend: de winst wordt steeds toegevoegd aan de reserves. Bij de publieke taak van BOEi hoort een beperkte rendementsdoelstelling. Het eigen vermogen wordt dan ook revolverend ingezet en het bescheiden rendement komt ten goede aan nieuwe projecten. De maatschappelijke meerwaarde van projecten speelt een belangrijke rol in de overwegingen.
Elk jaar zijn de door BOEi behaalde resultaten terug te vinden in het jaarverslag. Het jaarverslag is voorzien van een accountantsverklaring (de zogenaamde controleverklaring) en wordt vastgesteld door de Algemene Vergadering van Aandeelhouders van BOEi. Wilt u het jaarverslag toegezonden krijgen, dan kunt u een e-mail sturen naar info@boei.nl
De statuten van BOEi zijn te raadplegen via deze link.
Directie en Raad van Commissarissen
De twee-hoofdige directie vormt het bestuur van BOEi. De Raad van Commissarissen (RvC) houdt toezicht op het functioneren van de directie, is klankbord voor de directie en neemt beslissingen die om toestemming van de RvC vragen. De RvC ondersteunt de directie waar nodig en komt minimaal 5 keer per jaar bijeen. De directie en de RvC zijn als volgt samengesteld:
Directie:
- Arno Boon
- ir. Sylvia Pijnenborg (tevens directeur Religieus Erfgoed)
Raad van Commissarissen:
- mr. Hamith Breedveld (voorzitter)
- ir. Ronald van der Giessen
- drs. Nicole Mulder