Harculo is een charmant buurtschapje met zo’n 150 inwoners aan de rand van Zwolle. Op het eerste gezicht een idyllische plek waar het leven voortkabbelt. Maar niets is minder waar, want er is volop reuring in de buurtschap. In 1224, precies 800 jaar geleden, vond hier de Slag bij Harculo plaats. Deze belangrijke veldslag is bepalend geweest voor de ontwikkeling van de buurtschap, Zwolle en omstreken, en werd in de zomer van 2024 op spectaculaire wijze nagebootst door bewoners en ambassadeurs van het gebied. Daarnaast wordt de IJsselcentrale omgetoverd tot culturele hotspot en zal er in de nabije toekomst een nieuwe woonwijk op deze locatie verrijzen. Om de bewoners te blijven beschermen tegen het water, staat er een impactvolle dijkversterkingsoperatie voor de deur. Kortom: Harculo is in beweging en staat in de spotlights.
Podcastmaker Reinout Meijer (Mei Media) heeft een dynamische audiobeleving gemaakt waar je als luisteraar alles hoort over deze ontwikkelingen, maar ook over het ontstaan van buurtschap Harculo. Een reeks prikkelende verhalen over toen, nu én de toekomst, waarin je (oud-)bewoners en ambassadeurs ontmoet. Ook ontdek je waarom volkszanger Henri van Velzen en kunstenaar Ronald A. Westerhuis zich verbonden voelen met de buurtschap, en wie de Schrik van Harculo was.
De podcast wordt medemogelijk gemaakt door de gemeente Zwolle, het Buurtcultuurfonds en Waterschap Drents Overijsselse Delta. De vormgeving is gemaakt door Antonie Koenen.
Geschiedenis van de IJsselcentrale
Ruim 60 jaar is er op het terrein van Centrale Harculo, in de volksmond bekend als de IJsselcentrale, in Zwolle energie opgewekt. Het hoofdgebouw van de centrale is inmiddels gesloopt maar de diverse resterende gebouwen vertellen het verhaal van de IJsselcentrale en daarmee deels het verhaal van elektriciteit in Nederland. De Centrale Harculo is tussen 1951-1955 gebouwd door NV Elektriciteitsfabriek IJsselcentrale opgericht door gemeente Zwolle, Deventer en Zutphen om de wederopbouwwijken in de regio van stroom te voorzien. De centrale was lang de bron van energie voor Zwolle en omgeving en is in de loop der jaren in verschillende fases meegegroeid met de groeiende behoefte aan elektriciteit. Op het terrein kwamen werkplaatsen, olie-opslagtanks, dienstwoningen, pompgebouwen, een magazijn en een fabriekskantoor. Vanaf 2012 werd de centrale alleen nog als back-up bij noodgevallen gebruikt en in 2015 werd de centrale volledig buiten gebruik gesteld.
Herbestemming van de voormalige IJsselcentrale
Het hoofdgebouw van de energiecentrale is gesloopt in 2018. Een deel van de centrale, het dienstengebouw en koelfiltergebouw zijn behouden. BOEi is in 2023 eigenaar geworden van het voormalige dienstengebouw, de hijshal en het magazijn. Er komt ruimte voor werkfuncties, horeca, ontspanning, cultuur en recreatie. De bestaande gebouwen krijgen een nieuwe bestemming en de ruimte rondom de gebouwen bieden nieuwe ontmoetingsplekken. Deze ontwikkelingen zijn al in gang gezet door BOEi en Studio Ronald A. Westerhuis. Het is ook de bedoeling om de wandel- en fietsroute over de IJsseldijk door te trekken, langs de Uitspanning en de Zuidelijke haven. Een kleinschalig strand, kleine evenementen, het aanleggen van bootjes, recreatiemogelijkheden; het gebied heeft kansen om voor omwonenden en inwoners van Zwolle een aantrekkelijke ontmoetingsplek te worden. Op onze website is meer informatie over de voormalige IJsselcentrale te lezen.
