Omschrijving
Bankastudios in het ROZ gebouw
De Bankastudios zijn onlosmakelijk verbonden met de muziek en geluid. Regionale Omroep Zuid, later de Omroep Limburg heeft ruim 25 jaar lang vanuit het gebouw in Maastricht alle belangrijke gebeurtenissen en evenementen van commentaar voorzien en uitgezonden. Denk aan carnavals vieringen, het Wereld Muziek concours en de aardbeving in 1992. Het ROZ-complex is een prachtig voorbeeld van het erfgoed van de jaren zeventig.Historie van het ROZ-gebouw
De Regionale Omroep Zuid was de eerste regionale omroep van Nederland. Vanaf 1945 werd er door de regering nagedacht over het oprichten van een radio omroep in Limburg. Het doel van de omroep was: ‘via een streekprogramma die voorlichting te geven, welke de regering met het oog op de moeilijkheden in Zuid-Limburg noodzakelijk acht en wel door sprekers of op ander wijze in den door de regering gewenschten zin.’ Er was namelijk veel sociale onrust in de mijnregio na de oorlog vanwege slechtere werkomstandigheden en gebrek aan voedsel en kleding. Positieve propaganda via de nieuwe radiozender moest dit tegengaan en het gezag van de regering herstellen.
Al binnen een jaar werd de zender samen met de Regionale Omroep Noord en Oost een apart onderdeel van de Nederlandse Radio Unie (de voorloper van de NOS). Deze twee regionale zenders waren tot begin jaren 80 de enige regionale omroepen. Aan de Bankastraat, in de buitenwijk Mariaberg in Maastricht, werd een nieuw kantoor met drie studio’s gebouwd en in 1979 in gebruik genomen. Het was de eerste nieuwbouw die de NOS ooit voor een regionale omroep realiseerde. Het ontwerp was van Paul Schuffelers, van architectenbureau ir. P. Satijn in Gronsveld.
Vanaf 1988 ging de ROZ verder als de zelfstandige stichting Omroep Limburg. In september 1997 begon Omroep Limburg met regionale televisie en twee jaar later ging de omroep samen met TV8 (een commerciële omroep) verder onder de naam L1.
Na de oprichting van L1 werd het studiocomplex aan de Bankastraat te klein. De omroep verhuisde in 2005 naar een nieuw studio- en kantorencomplex aan de Ambyerstraat-Zuid in Maastricht. Het ROZ-complex werd in gebruik genomen door de Muziekgieterij, een in 2004 opgericht poppodium. Er vonden optredens plaats, en de studioruimten werden gebruikt voor repetities en opnames. Ook werden door Stichting Ateliers Maastricht (SAM) ateliers ingericht voor kunstenaars en ontwerpers. Vanwege geluids- en parkeerhinder, vooral tijdens grotere concerten en feesten, sloot de Muziekgieterij aan de Bankastraat in mei 2012. Leegstand en achterstallig onderhoud leidden tenslotte tot verval. In 2016 wilde de gemeente het complex slopen vanwege de slechte staat van onderhoud, maar een unanieme motie van de gemeenteraad voorkwam dit.
Herbestemming tot Bankastudios
Het gebouw heeft een functie als muziek-, muziekeducatie,- en kunstcentrum gekregen. Delen van het gebouw worden als kantoorruimte verhuurd aan partijen die in het verlengde van de hoofdfunctie werkzaam zijn. Het creatieve verzamelgebouw zal verder gaan onder de naam Bankastudios. Stichting M-LABroz is de initiatienemer van deze duurzame herbestemming en wordt de cultureel exploitant van het gebouw.
In april 2022 heeft voor ‘Mensen vertellen’ een interview plaatsgevonden over Paul Schuffelers, de architect van de Bankastudios.