Afgelopen donderdag werd bekend gemaakt dat het Kantinegebouw in Ede de Erfgoed Duurzaamheidsprijs heeft gewonnen in de categorie Zakelijk. Het voormalige kantinegebouw van de ENKA is gerestaureerd en herbestemd tot een bijna-energieneutrale (BENG) ‘brede school’. De jury laat weten dat het bijzondere aan dit project de manier is, waarop weloverwogen is ingegrepen in het monument. Zo is er gekozen om het pand eerst casco te beschermen en te restaureren en daarna pas te herbestemmen. De transformatie is dan ook gefaseerd uitgevoerd: 1. behouden (wind en waterdicht); 2. restaureren en 3. herbestemmen.
Dit herbestemmingsproject is een schoolvoorbeeld voor de monumentensector. Het laat zien dat door zorgvuldig restaureren en vernieuwen, zelfs gebouwen met een zwaar industrieel verleden, een moderne, duurzame en maatschappelijke functie kunnen krijgen. Dit is een inspirerend bewijs dat erfgoed niet alleen bewaard, maar ook getransformeerd kan worden naar de behoeften van de toekomst. Waar vroeger arbeid centraal stond, wordt nu gebouwd aan de toekomst van leren, duurzaamheid en gemeenschap.
Arno Boon, directeur: “Deze prijs is een compliment aan iedereen die aan dit project heeft gewerkt en aan de wieg heeft gestaan van dit huzarenstukje (school, kinderdagopvang etc.) in een gebouw uit 1953. Ook in sociaal opzicht duurzaam (geen kiss & ride maar extra groen speelterrein voor de kinderen en een klimaatadaptief schoolplein) geeft deze prijs ons werk – zeker ook als adviseur voor derden – een flinke boost.”
Bekijk hier de video die is opgenomen voor de Erfgoed Duurzaamheidsprijs.
Gezamenlijk initiatief
De organisatie van de prijs is in handen van de Rijksdienst voor het Cultureel Erfgoed (RCE), het Nationaal Restauratiefonds en stichting Nederland Monumentenland. Het was het tweede jaar dat de prijzen werden uitgereikt tijdens het congres van De Week van het Duurzaam Erfgoed. Arjan de Zeeuw, directeur Kennis en advies RCE, reikte de prijzen uit aan Marieke van Dungen, architect van de herbestemde school in Middelburg, en aan Arno Boon van BOEi die de herbestemming in Ede realiseerden.
Inspiratie voor monumenteigenaren
Het doel van de Erfgoed Duurzaamheidsprijs is om te laten zien dat erfgoedwaarden geen belemmering zijn bij verduurzaming, maar dat zij onderdeel zijn van de oplossing. De Erfgoed Duurzaamheidsprijs is in 2022 in het leven geroepen toen ‘Duurzaamheid’ het thema was van Open Monumentendag. Omdat het verduurzamen van monumenten echt anders en complexer is dan het verduurzamen van nieuwere woningen én om monumenteigenaren te inspireren en te laten zien wat er wél kan is de Erfgoed Duurzaamheidsprijs in 2023 en in 2024 opnieuw georganiseerd.
BOEi heeft een video gemaakt over de herbestemming van het ENKA-terrein, die hier te bekijken is.
