Samenvatting

Gevangenisdorp Veenhuizen is anderhalve eeuw geleden buitengewoon samenhangend vormgegeven. Een nieuw handboek met kleurenpalet helpt bewoners en gemeente om dat harmonieuze beeld te behouden.

Na eerdere losse verkopen zijn vorig jaar zo’n tachtig gebouwen en landschapselementen in gevangenisdorp Veenhuizen aan Stichting de Nieuwe Rentmeester overgedragen. De stichting is een samenwerking van Stichting Het Drentse Landschap en BOEi. De nieuwe eigenaar is druk bezig om de toestand van de gebouwen en de beplanting te inventariseren.

Omdat alle betrokkenen de kwaliteit van het als werelderfgoed erkende dorp overeind willen houden, zijn er eerst onderzoeken verricht. Bestudeerd zijn de geschiedenis van de bouwwerken de daarop aangebrachte verf het landschap en de bomen en struiken.

De onderzoeksvragen kwamen uit de alledaagse praktijk voort. Huizen moeten geschilderd worden en wat is dan de juiste kleurstelling? Hoe zit het met die typische straten met brede grasbermen, laanbomen en hagen om de tuinen? Uit welke periode stamt dat? En is het een beeld om te behouden? Een groep onderzoekers en architecten dook de archieven in maakte kleurtrappen door laagjes verf weg te krabben en inventariseerde tuinen lanen en bossen.

De diverse elementen zijn samengebracht in een handboek voor het onderhoud. Het is een aansprekend handboek over de architectonische en landschappelijke samenhang geworden. Hierin kunnen de eigenaren en andere gebruikers eenvoudig opzoeken wat de kleuren van de panden waren en welk effect die op het dorpsbeeld hadden.

De herkenbaarheid en de identiteit van de huizen waren in Veenhuizen vaak aan hiërarchie gerelateerd. Het kleurenpalet van het schilderwerk en de inrichting van de tuin hingen samen met het type huis en daarmee met de kleuren.
Plaatsing: monumenten-Veenhuizen

Delen