Samenvatting

Arcadië, paradijs op aarde. Zo werden Nederlandse kastelen en landgoederen vanaf de zeventiende eeuw vaak gezien. In Nederlands landgoedonderzoek is de periode 1940-1945, waarin de oorlog naar arcadië kwam, veelal onderbelicht. Nederlandse, Duitse en Geallieerde legers vorderden een groot aantal kastelen en landhuizen met hun bijhorende boerderijen en gronden. Eigenaren werden geconfronteerd met gevaarlijke situaties en stonden vaak voor onmogelijke keuzes, die nog decennia lang invloed zouden hebben.

Meer dan 90 Nederlandse landgoederen werden door het Nederlandse leger gebruikt tijdens de mobilisatie. Maar liefst 400 werden gevorderd door de Duitse bezetter voor uiteenlopende functies. Zo’n 105 kastelen en landhuizen raakten compleet verwoest door oorlogsgeweld en honderden licht tot zwaar beschadigd. Door buitenverblijven te bestuderen als microkosmossen in bezettingstijd ontstaat dieper begrip van het leven op het platteland.

Veel thema’s komen aan bod. Niet alleen het militaire belang van landgoederen, maar ook zelfvoorzienendheid, kunst(roof), de rol van eigenaren, toerisme, verwoesting en wederopbouw.

Via thematische essays, kaderteksten met ‘stemmen uit het verleden’ en zes persoonlijke geschiedenissen, geeft Oorlog in Arcadië zowel een overzicht van belangrijke gebeurtenissen en processen rondom Nederlandse kastelen en landgoederen in oorlogstijd, als intieme, persoonlijke inzichten van landgoedeigenaren, militairen en vluchtelingen.

Het landelijke onderzoek Oorlog in Arcadië, over Nederlandse kastelen en landgoederen in de Tweede Wereldoorlog, is een samenwerking van het Gelders Genootschap en de Nederlandse Kastelenstichting.

Met bijdragen van Nick van den Berg, Marlieke Damstra, Julia van Duijvenvoorde, Wouter van Elburg, Merel Haverman, Manuela Hoepman, Ingrid Jacobs, Yme Kuiper, Ad van Liempt, Willemieke Ottens, Hinke Piersma, Michiel Purmer, Kees Ribbens, Hanneke Ronnes, Joost Rosendaal, Elyze Storms-Smeets, Kim van de Ven, Fred Vogelzang en Sazya Zeefat.

Delen